Dossier Crowdfunding
Stap voor stap
De praktijk: Boekensteun
1. Wat is fondsenwerving?
Fondsenwerving is het bijeenbrengen van middelen, meestal voor een goed doel. Het gaat om alle manieren die je kunt gebruiken om inkomsten te verwerven. Die middelen kunnen komen van particulieren, bedrijven of de overheid. Vaak gaat het om geld, maar soms ook om goederen, menskracht of diensten.
Voor verandering zorgen, de wereld een stukje beter te maken: dat willen mensen die graag iets geven aan een goed doel. Succesvolle fondsenwervers weten zulke mensen te vinden en aan hun organisatie te binden. Fundraising begint altijd met friendraising: de relatie tussen gever en ontvanger staat centraal.
2. Wat is crowdfunding?
Crowdfunding (‘volksinvestering’) is fondsenwerving 2.0. Het is ook de financiële versie van crowdsourcing. Daarbij dragen vrijwilligers via het internet hun tijd, kennis en ideeën bij aan een project.
Bij crowfunding zoek je via internet donaties of leningen (funding) voor een specifiek doel bij een grote groep mensen (de crowd). Daarvoor plaats je een open oproep via een speciaal platform en de sociale media.
Meestal gaat het om vrij lage bedragen per donateur. Maar doordat je een grote groep aanspreekt, kan het resultaat toch oplopen. In ruil geef je de financiers een tastbare of symbolische tegenprestatie.
Crowdfunding is niet alleen een financieringsmodel. Het is ook een manier om je project of organisatie te promoten bij een brede groep. Doordat je met je financiers in gesprek gaat, maak je van hen ook ambassadeurs, fans of klanten.
3. Welke soorten crowdfunding zijn er?
Er zijn vier soorten crowdfunding. Het verschil zit hem in de transactie tussen jou en je gever:
- Donatie
De gever doneert geld en verwacht van jou geen tastbare tegenprestatie. - Donatie met beloning
De gever geeft geld en krijgt van jou een niet-financiële return. - Lening
De gever leent je een bedrag dat je later terugbetaalt, eventueel met rente. - Investering
De gever krijgt een aandeel in je onderneming of je project. Als je winst maakt krijgt hij daar een deel van.
De donatie met een beloning komt het meeste voor, zeker in de culturele sector. Zo’n beloning is ook een belangrijk middel om donateurs aan je organisatie te binden.
Wat je niet zo vaak ziet zijn leningen en investeringen voor grote bedragen. We noemen dat ook wel crowdinvesting of crowdfinance.
4. Is crowdfunding nieuw?
Mensen gaan voor hun projecten al eeuwen lang met de pet rond bij ‘family, friends and fools’. Wat is er dan nieuw aan crowdfunding? Is het niet gewoon oude wijn in nieuwe zakken?
Crowdfunding past in een maatschappelijke trend waarbij je zelf het heft in handen neemt om het verschil te maken. Je gebruikt daarbij de unieke mogelijkheden van het internet. Die helpen je om je oproep goedkoop te verspreiden en om snel nieuwe netwerken uit te bouwen. Veel breder dan vroeger mogelijk was.
Met de komst van speciale platforms voor crowdfunding hoef je je zelfs niet meer bezig te houden met juridische of financieel-technische zaken. Ook dat is nieuw: je kunt het zo gek niet bedenken of er bestaat wel een online toepassing voor. Je kunt daarmee snel en gemakkelijk aan de slag, zonder dat je het wiel opnieuw moet uitvinden.